Σας έχει τύχει ποτέ να νιώσετε ένα «ρεύμα» να διαπερνά τη σπονδυλική σας στήλη ενώ ακούτε μουσική; Ή να δείτε τις τρίχες στα χέρια σας να ανασηκώνονται ελαφρώς όταν βλέπετε μια συγκινητική ταινία;
Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται Frisson. Ο όρος προέρχεται από τη γαλλική γλώσσα και σημαίνει ρίγος, ανατριχίλα. Χαρακτηρίζεται από ένα αίσθημα ευφορίας και απόλαυσης που γίνεται αισθητό μέσω της αφής και εκτείνεται σε όλη την επιφάνεια του δέρματος. Ορισμένοι επιστήμονες έχουν δώσει στο φαινόμενο το προσωνύμιο «δερματικός οργασμός».
Ο παράγοντας που πυροδοτεί συνήθως το «αισθητικό ρίγος», όπως είναι επίσης γνωστό, είναι η μουσική, ορισμένοι άνθρωποι το έχουν βιώσει όμως και όταν κοιτάζουν ένα όμορφο έργο τέχνης ή όταν παρακολουθούν τις δραματικές σκηνές μιας ταινίας.
Εκτιμάται ότι ποσοστό 55-86% του πληθυσμού έχει βιώσει την εμπειρία του frisson. Αν και οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμη πολλά γι’ αυτό, τα διαθέσιμα ερευνητικά στοιχεία δείχνουν ότι πηγάζει από τις συναισθηματικές μας αντιδράσεις σε αναπάντεχα ερεθίσματα του περιβάλλοντος, κυρίως στη μουσική. Ενδεικτικά, μια αλλαγή στη μελωδία ενός μουσικού κομματιού, η απότομη αλλαγή στην ένταση της μουσικής και ένα σόλο που εμφανίζεται στα μισά του κομματιού είναι στοιχεία που πυροδοτούν τη συναισθηματική φόρτιση και τη σωματική εκδήλωση αυτής μέσω του ρίγους.
Έχει παρατηρηθεί επίσης ότι η προσωπικότητα επηρεάζει το πόσο πιθανό είναι να βιώσει κάποιος το frisson. Συγκεκριμένα, οι άνθρωποι που είναι ανοιχτοί στις νέες εμπειρίες –χαρακτηρίζονται δηλαδή από φαντασία, αγάπη για τη φύση, αγάπη για την περιπέτεια, στοχασμό και αναζήτηση της ποικιλίας στη ζωή– είναι πιο πιθανό να συγκινηθούν στο άκουσμα της μουσικής ή στη θέα ενός όμορφου πίνακα.
